تاریخ و باستان شناسی ایران از دوره هخامنشیان تا اواخر دوره ساسانیان

تاریخ و باستان شناسی ایران از دوره هخامنشیان تا اواخر دوره ساسانیان

قدیمی‌ترین لباس جهان

شاید شی چندان باارزشی به نظر نرسد اما این لباس نخ‌نما قدیمی‌ترین لباس و قدیمی‌ترین پارچه است که دریکی از قبرستان‌های قدیمی مصری توسط باستان شناسان یافت شده است. این لباس که آن را لباس ترخان نامیدند توسط محققان دانشگاه لندن بررسی شد و آن‌ها قدمت این لباس را به ۵۵۰۰ تا ۵۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، به اولین خاندان پادشاهان مصری و حتی دوران قبل از آن‌ها نسبت دادند. این شی ابتدا در سال ۱۹۱۲ در قبرستان قدیمی مصری واقع در جنوب کاریو توسط باستان شناسان کشف شد. آن‌ها ابتدا ارزش چندانی برای آن قائل نبودند و آن را در بین سایر لباس و پارچه‌ها قراردادند اما در سال ۱۹۷۷ وقتی برای دومین بار به آن برخورد کردند آن را برای نگهداری به موزه ویکتوریا و آلبرت فرستادند. آن‌ها به قدیمی بودن آن کاملاً آگاهی داشتند اما این مسئله که قدمت آن به چند سال قبل برمی‌گردد یک مسئله جدال‌برانگیز برای آن‌ها بود. درنهایت آنالیزهای رادیو کربن که توسط آلیس استیو سون و مایکل دبلیو دی از کالج دانشگاهی لندن انجام شد توانست قدمت آن را اثبات کند. سالم ماندن این تکه لباس کاملاً آسیب‌پذیر و کم‌دوام در باستان‌شناسی یک مورد کاملاً استثنایی است محققان مجله عهد عتیق که تحقیقات جدید را در آن منتشر می‌کند این‌طور می‌نویسد: «سالم ماندن این تکه لباس کاملاً آسیب‌پذیر و کم‌دوام در باستان‌شناسی یک مورد کاملاً استثنایی است.»لباس تارخان نگاه خاص و ویژه‌ای به مد آن زمان دارد. اگرچه که در حال حاضر بیشتر شبیه یک تی‌شرت به نظر می‌رسد اما موارد مشابه که از چند کشور دیگر بعدازآن به دست آمد نشان می‌دهد که زمانی این‌یک پیراهن با آستین‌های طراحی‌شده، یقه‌هفتی شکل، دامنی دنباله‌دار با پلیسه های باریک و بسیار بلندتر از اندازه فعلی آن بوده است. همچنین نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد این‌یک لباس تن خورده و خانگی بوده نه یک لباس فانتزی و مجلل که تنها در مراسم و جشن‌ها استفاده می‌شود. محققان می‌گویند: «اگرچه که قسمت‌های زیادی از بافت آن از بین رفته است و چندان واضح نیست اما ظاهراً متعلق به طبقه ثروتمند جامعه بوده است.» دیگر لباس‌های قدیمی کشف‌شده که قابل‌توجه است شامل یک شلوار مربوط به اواخر هزاره دوم پیش از میلاد مسیح که در قسمت شرقی آسیای مرکزی یافت شده و یک دامن مخمل کبریتی مربوط به اویل عصر برنز در دانمارک هست. این نویسنده همچنین می‌گوید: «اگرچه که لباس ترخان اولین نمونه باقی‌مانده است اما برش و دوخت آن درست برخلاف آنچه در قدیم به‌عنوان لباس دور خود می‌پیچیدند با تناسب درست صورت انجام‌شده است.»

بیشتر بخوانید

باستان شناسان مدعی شدند، شهر سدوم را پیدا کردند

باستان‌شناسان دانشگاه جنوب غربی ترینتی به سرپرستی پروفسور استیون کولینز در کیکار اردن منطقه‌ای را از لای گل و لای و زباله کشف کرده‌اند که با مشخصات ذکر شده در کتاب مقدس دربارۀ سدوم مطابقت دارد. شهر باستانی سدوم به همراه شهر عموره از شهرهای معروفی هستند که در کتب الهی از جمله در انجیل و تورات و قرآن از آنها نام برده شده است و حکایت مردمان و پیامبرشان حضرت لوط به تفصیل بیان شده است. این دو شهر به دلیل کیفر الهی که به دلیل تمرد از دستورات خداوند و ارتکاب گناهان فاحش بر آنها نازل شد در تاریخ ادیان معروفند. سرپرست تیم باستانشناسی دانشگاه ترینتی که ده سال است بر روی تپۀ باستانی تل الحمام مشغول حفاری هستند با اکتشاف این شهر مدفون شده در توئیتر خود اعلام کرد که همۀ راه‌ها عاقبت به سدوم رسید. این پروژۀ باستان‌شناسی در دره‌ای واقع در جنوب اردن در منطقۀ کیکار در حال اجراست. کیکار منطقه‌ای سرسبز و پرآب است؛ بنا بر شواهد باستانشناختی به دست آمده عمر شهر کشف شده در این منطقه به دورۀ برنز می‌رسد. پروفسور کولینز معتقد است با توجه به تمام شواهد باستانشناختی به دستآمده از این شهر،قریب به یقین می‌توان ادعا کرد که این شهر همان شهر گمشدۀ سدوم است. از جمله شواهد و سرنخ‌های پیدا شده می‌توان به محل استقرار، تاریخ ساخت شهر، جنس خرابه‌ها و نوع خاص مصنوعات به دست آمده در این سایت تاریخی اشاره کرد. کولینز گفت تل الحمام با توصیفات کتاب مقدس درباره سدوم همخوان است. این شهر پنج تا ده برابر بزرگتر از تمام شهرهای دوره برنزکشف شده این منطقه است و حتی از کیکار نیز بزرگتر است. باستان شناسان همچنین عنوان کرده‌اند که شواهد نشان می‌دهد عمر این شهر بسیار ناگهانی و یک مرتبه به پایان رسیده است و در واقع به شکلی ناگهانی و پیش بینی ناپذیر ویران شده است. از این شهر صنایع دستی و سازه‌های بسیاری که متعلق به دوران اولیه و میانۀ برنز هستند به دست آمده است که حاکی از وضعیت رفاهی و رونق اقتصادی بالای این شهر است. اما تیم کاوشکر نتوانسه است هیچ ماده‌ای متعلق به دوران برنز متاخر به دست آورد که این بدین معناست که شهر ناگهان ویران و خالی از سکنه شده است. این تیم باستانشناس امیدوار است با کاوش بیشتر و عمیق‌تر بتواند پرده از این راز بردارد.کولینز اظهار داشت کشف این شهر علاوه بر اهمیتی که برای ادیان دارد از نظر تاریخ و علم نیز ارزشمند است. تمدن دورۀ برنز و صنایع دستی مربوط به آن به ندرت کشف شده‌اند. بنا به یافته‌های این حفاری می‌توان گفت تمدن انسانی در دورۀ برنز تمدنی پیشرفته بوده است. بنا به شواهد به دست آمده معماری و بازرگانی و شیوۀ استفاده از منابع آبی در این منطقه بیانگر ثروت و قدرت اهالی شهر سدوم است. بر اساس مواد فرهنگی به دست آمده و سازه‌های معماری، می‌توان گفت این شهر دارای دو بخش اعیان نشین و فقیر نشین بوده است. دیوارهای ضخیم شهرو سازه‌های ساخته شده از خشت، شبکۀ جاده‌ای و باروهای محافظ، سیستم دفاعی شهر و انواع دیگر استحکامات از جمله ویژگی‌های شهری هستند که باستانشناسان می‌گویند همان سدوم گم شده است.

بیشتر بخوانید

کشف گور هخامنشی در شمال عراق

باستاسان‌شناسان آمریکایی موفق به کشف یک گور باستانی متعلق به دوره هخامنشی در شمال عراق شدند که نشانه‌ای از گستره و عظمت امپراطوری هخامنشیان است. به گزارش ایسنا به نقل از «اینترنشنال بیزنس تایمز»، باستان شناسانی که مشغول کاوش در شمال عراق بودند، موفق به کشف یک گور ۲۴۰۰ ساله شامل بقایای حداقل شش انسان شدند. در حالیکه هویت این اسکلت‌ها هنوز مشخص نیست، اما این گور باستانی می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخچه منطقه در زمان امپراطوری هخامنشی را فاش کند. «مایکل دانتی»، پروفسور دانشگاه بوستون آمریکا در راس تیم باستان‌شناسی این کاوش قرار داشت. در منطقه شمال عراق که توسعه اقتصادی گسترده‌ای را تجربه می‌کند، پروژه‌های راه‌سازی منجر به کشف چندین محوطه‌های باستان‌شناسی شده است که باید پیش از ادامه پروژه‌های عمرانی مورد کاوش قرار بگیرند. این گور باستانی نیز در حالی که کارگردان مشغول پروژه تعریض یک خیابان بودند کشف شد و پیش از انتقال اسکلت‌ها و آثار تاریخی به موزه باید مستندسازی کاملی از آن‌ها انجام گیرد. پروفسور «مایکل دانتی» در گفتگو با «اینترنشنال بیزنس تایمز» گفت: پروژه جاده‌سازی موجب کشف این گور باستانی شده است و بیم آسیب‌زدن به این آثار تاریخی و یا غارت آنها وجود داشت. این یک عملیات کاوش برای نجات این گور باستانی بود و ما باید به سرعت و با دقت تحقیقات خود را تکمیل می‌کردیم، چون در انتهای فصل کاوش خود قرار داشتیم و پروژه عمرانی نیز باید به کار خود ادامه می‌داد. هنوز مشخص نیست دقیقا بقایای انسانی چند نفر در این گور وجود دارد، چرا که این بقایا در بخش‌هایی با هم درآمیخته‌اند. با این وجود باستان‌شناسان اعلام کرده‌اند این گور در دو بازه زمانی مورد استفاده قرار می‌گرفته است: حدود ۲۴۰۰ سال پیش و در دوران امپراطوری هخامنشی و در اوایل دوره اسلامی چیزی حدود قرن ۸ تا ۱۷ میلادی. سرپرست تیم باستان‌شناسی دانگشاه بوستون در ادامه افزود: افرادی که در این گور به خاک سپرده شده‌اند مشخصا بخشی از امپراطوری هخامنشی بوده‌اند و باستان شناسان اعلام کردند با توجه به اشیاء تاریخی که در کنار آن‌ها یافت شده مشخص است که فقیر نبوده‌اند، اما شواهدی از ثروتمند بودن آنها یافت نشده است. فرضیه ما این است که این افراد متعلق به روستایی بوده‌اند که در نزدیک محوطه قرار داشته است. در این گور چندین اثر تاریخی نیز کشف شده است که مطابق با امپراطوری پارسی است و شامل یک النگو تزئین شده با دو سر مار و چندین کوزه است. بقایای حیوانی نیز کشف شده‌اند که احتمالا به عنوان غذا برای استفاده درگذشتگان در دوران حیات پس از مرگ با آنها دفن می‌شده است. همچنین بر اساس تحقیقات، این گور بین ۴۰۰ تا ۱۳۰۰ سال پیش و در اوایل دوران اسلامی مجددا مورد استفاده قرار گرفته و حداقل پنج نفر دیگر در آن به ردیف دفن شده‌اند. تحقیقات بیشتر بر روی این گور با کسب اطلاعات دقیق‌تر ادامه دارد. منبع : ایسنا

بیشتر بخوانید

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه گفت: یکهزار و ۲۲ سکه تاریخی از منزل شخصی در روستای دره زرد فارتق بخش دیشموک از توبع این شهرستان در استان کهگیلویه و بویر احمد کشف و ضبط شد.

بخش دیشموک دارای یک شهر و ۹۰ روستا با جمعیتی افزون بر ۲۳ هزار نفر در ۹۰ کیلومتری دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه واقع شده است.

سیاوش زمان اظهارداشت: با توجه به گزارش های مردمی مبنی بر رفت و آمد مشکوک افرادی به منزل شخصی فردی در روستای دره زرد دیشموک ماموران میراث فرهنگی به محل اعزام شدند.

وی بیان کرد: ماموران یگان حفاظت میراث فرهنگی با اطمینان از وجود سکه های عتیقه در منزل این فرد به عنوان خریدار وارد منزل مسکونی شدند.

وی عنوان کرد: ماموران موفق به کشف یکهزار و ۲۲ سکه عتیقه از منزل این فرد شدند.

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کهگیلویه اظهار کرد: قدمت تاریخی این سکه ها بعد از بررسی کارشناسان مشخص خواهد شد.